Bitcoin'i nadir kılan nedir? Neden Bitcoin değerli?

Bitcoin Yaşlanıyor

Bitcoin, ilk olan olmasına rağmen Forbes'e göre şu anda en az 22.932 kripto para birimi, daha yeni protokol ve teknolojilere dayanan bir ekosistemde yer alıyor. Bu durum Bitcoin'i kripto para dünyasında nispeten eski bir dinozor haline getiriyor. Bitcoin işlemleri daha uzun sürüyor ve Ethereum gibi diğer kripto para birimlerinin ağını genişletmek Bitcoin için aynı şekilde zor.

Buna rağmen, Bitcoin'in piyasa hakimiyeti hiçbir başka kripto para birimi tarafından geçilmemiş ve payı nadiren %40'ın altına düşmüştür. Bu, sektörün ne kadar yoğunlaştığı düşünüldüğünde, Bitcoin'in kripto ekosisteminde hala ne kadar baskın olduğunu gösteren şaşırtıcı bir başarıdır.

Peki, Bitcoin'i kripto ekosisteminde hala bu kadar baskın kılan şey nedir? Cevap, akıllıca programlanmış sabit bir kıtlık mekanizmasında yatmaktadır.

Bitcoin'in en dikkat çeken özelliklerinden biri, dolaşımdaki arzının sadece 21 milyon BTC ile sınırlandırılmış olmasıdır ve şu anda 19.4 milyon BTC madenciler tarafından üretilmiştir. Bu rakamlar, piyasa değerine göre en büyük kripto varlıklarının çoğundan çok daha düşüktür.

Yazıyı yazdığım şu anda, Bitcoin'den daha düşük bir dolaşımdaki arza sahip sadece yedi kripto para birimi bulunmaktadır ve dünyanın en büyük kripto para birimi olan Bitcoin, sektörde benzersiz bir varlık olarak öne çıkmaktadır.

Ayrıca, Bitcoin'in piyasa değeri de şu anda sektörün zirvesindedir ve yazıyı yazdığım sırada toplam piyasa değeri 500 milyar dolar civarındadır. Son dönemdeki boğa koşusunun zirvesinde, Kasım 2021'de 69.044 dolarlık yeni bir tüm zamanların en yüksek değerine ulaşan Bitcoin'in zirve piyasa değeri, "kripto kışı" olarak adlandırılan sert bir sektör genelinde düzeltmeler öncesinde 1,26 trilyon dolarlık değerlere kadar çıkmıştır.

Bu yüksek piyasa değeri ve düşük dolaşımdaki arz kombinasyonu, Bitcoin'i bu kadar değerli bir varlık haline getirir. BTC'nin fiyatı, Temmuz 2020'den bu yana 10.000 doların altına düşmemiştir ve Bitcoin'in toplam dolaşımdaki arzının yaklaşık %92'si zaten aktiftir, bu nedenle varlığın tekrar 10.000 doların altına düşmesi için büyük bir yatırımcı satışı gerekmektedir.

Bu sabit kıtlık, Bitcoin'in popülerliğine önemli ölçüde katkıda bulunur. Peki, BTC'yi bu kadar nadir kılan şey nedir? Bitcoin'in kıtlığını daha detaylı inceleyelim.

Bitcoin'i "Nadir" Kılan Şey Nedir?

Bitcoin'in nadir olmasında tesadüfi bir durum yoktur. Bitcoin'in gizemli ve anonim yaratıcısı Satoshi Nakamoto, bunu bilinçli bir çaba ile gerçekleştirmiştir.

Bitcoin'i tasarlarken Nakamoto, "proof-of-work" mekanizmasını oluşturdu. BTC, kullanıcıların karmaşık matematiksel denklemleri tamamlayarak "madencilik" yapmalarıyla üretilir. Bu süreç, büyük miktarda hesaplama gücü kullanır ve madenciler, ağa katkıları için BTC ile ödüllendirilir.

Madencilik süreci, Bitcoin'in başlangıcında değersiz olarak algılanmamasını sağladı ve arzı sınırlayarak ilgiyi artırdı. Madencilik ödülleri olarak sürekli olarak yayımlanan BTC'nin düzenli olarak serbest bırakılması, fiat para birimlerinin aksine merkez bankalarının istedikleri zaman daha fazla para basabilme yetenekleri nedeniyle daha az yaygın olan bir enflasyon direncine sahip bir yapıya sahip olmasını sağlar.

Bu sınırlı arz nedeniyle, yatırımcılar Bitcoin'i geleneksel para birimleri yerine altına benzer şekilde görebilir. Sınırlı arzı ve madencilik sürecinin karmaşıklığı nedeniyle, birçok piyasa analisti BTC'yi daha işlevsel bir şekilde "dijital altın" olarak benzetmektedir.

Ayrıca, Bitcoin'in nadirliği yıllar içinde kaybolan BTC'lerle de artmıştır. Blok zinciri analitik şirketi Chainalysis'e göre, bugün dolaşımda olan toplam Bitcoin'in %23'ünü temsil eden 2,78 ila 3,79 milyon BTC sonsuza dek kaybolmuştur.

Ayrıca, Satoshi Nakamoto'nun BTC cüzdanları da düşünülmelidir; tahminlere göre, 1,1 milyon BTC'nin 10 yıldan fazla bir süredir hareketsiz olduğu düşünülmektedir. Bu durum, Bitcoin'in kurucusunun kaderi hakkında sorulara yol açmış olsa da, bu servetlerin asla kurtarılamayabileceği olasıdır.

Cane Island Digital Research tarafından yapılan tahminlere göre, erişilemeyen cüzdanlarda kaybolan veya yok olan madeni paralar nedeniyle maksimum 14 milyon BTC dolaşım içinde olabilir.

Bitcoin'in Yarılanma Nedir? Bitcoin Yarılanma Fiyatı Nasıl Etkiler?

Bitcoin'in özenle hesaplanmış kıtlığının temelinde, kripto para biriminin programlanmış "yarılanma" etkinlikleri bulunur.

Bitcoin'in yarılanması, blok zinciri ağında yaklaşık olarak her dört yılda bir, 210.000 blok madencilik yapıldığında gerçekleşen bir etkinliktir.

Yarılanma etkinliği karmaşık görünebilir, ancak aslında oldukça basit bir mekanizmadır. Basitçe söylemek gerekirse, her 210.000 blok madencilik yapıldığında, madencilere verilen BTC miktarı yarıya düşer. Bitcoin 2009'da piyasaya sürüldüğünde madenciler her blok için 50 BTC ödüllendiriliyordu ve bu miktar 2012'de 25 BTC'ye düşürüldü. Üç ardışık yarılanma etkinliğinden sonra, Bitcoin'in blok ödülü 6,25 BTC'ye düştü ve bu miktarın 2024'teki beklenen yarılanma etkinliğinde 3,125 BTC'ye düşmesi bekleniyor.

Bitcoin'in yarılanma etkinlikleri, arzını sürekli olarak azaltarak kripto para birimini daha da nadir hale getirir. 2009'da madencilere giren BTC miktarı sürekli olarak artarken, 2024'te madencilere giren blok ödüllerinin sadece %6,75'i dolaşıma girecek. Bu, piyasa talebini karşılamak için daha az BTC'nin mevcut olması ve yeni yatırımcıların satın alabileceği daha az erişilebilir BTC'nin olması anlamına gelir.

Bu yarılanma etkinliklerinin Bitcoin'in fiyatını artırdığı somut kanıtlar da vardır. Yüksek piyasa volatilitesi nedeniyle kripto dünyasında çok az tanınabilir trendler olsa da, Bitcoin'in stok-akış modeli, yarılanma etkinliğinden sonraki aylarda varlığın yeni tüm zamanların en yüksek değerlerine ulaşma eğilimini göstermektedir.

Aşağıdaki Bitcoin stok-akış modeli grafiği, BTC fiyatının yarılanma etkinliklerinden sonra genellikle yükseldiğini göstermektedir:

Bitcoin'in nadirliği ve değeri birkaç faktörün birleşimiyle açıklanabilir. Sabit arzı, yüksek talebi ve yarılanma etkinliklerinin piyasa arzını azaltması, Bitcoin'in nadir bir varlık olarak algılanmasını sağlamaktadır. Bu faktörler, Bitcoin'i kripto para dünyasında benzersiz bir konuma getirir ve değerinin artmasına katkıda bulunur.